Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2000

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΟ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ


ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΟ Π.ΡΑΦΤΗ
ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ ΑΤΤΙΚΗΣ (Ο.Σ.Π.Α.)
Τ.Θ. 158 ΑΜΦΙΘΕΑ 19003 ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ, ΤΗΛ.22990 76246







ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΟ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ









Χρήστος Κωτούλας
Διπλωμ.Μηχανολόγος-Μηχανικος
Με μεταπτυχιακή ειδίκευση Υγειονολόγου Μηχανικού





ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΟΪΟΝ
Η ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
ΤΗΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΣΤΟ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ
***
            Στις αρχές Ιουνίου υποβλήθηκε στο Δήμο του Μαρκόπουλου Μεσογαίας και στην Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος του ΥΠΕΩΔΕ η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) της μαρίνας στο Πόρτο Ράφτη. Η μελέτη αυτή θα μεταβιβασθεί στη Νομαρχία Ανατολικής Αττικής, ως ο νόμος ορίζει, για έγκριση.
  Με τη διάθεση ενημέρωσης των αναγνωστών αλλά και της συμβολής για τη δημιουργία μιας πιο αντικειμενικής άποψης των Νομαρχιακών Συμβούλων που θα κληθούν να αποφασίσουν, καταθέτονται οι απόψεις του γράφοντος.
            Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
1.-    Όλη η μελέτη αποτελεί τυπική αναγραφή στοιχείων περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Λείπει παντελώς το βασικό στοιχείο για το οποίο πραγματοποιείται μία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, δηλαδή, το Ανθρωπογενές περιβάλλον,  όπου σχεδιάζεται να κατασκευαστεί το έργο. Λείπει η ανάλυση του είδους και της μορφής του κοινωνικού ιστού της περιοχής. Αποφεύγει πλήρως να επισημάνει την παραθεριστική φυσιογνωμία του Πόρτο Ράφτη και βασικών παραμέτρων αλληλεπίδρασης στο σχήμα άνθρωπος-εξεταζόμενο έργο.
2.-     Ενώ γίνεται αναφορά του φορέα του έργου, των ιδιοκτησιών κλπ, αποσιωπάται πλήρως το γεγονός, ότι αφαιρείται από το κοινωνικό σύνολο (οι νομικοί θα έλεγαν από τη δημόσια περιουσία), χερσαία και θαλάσσια έκταση, (μετατοπίζεται ο αιγιαλός), και έκταση 27.760 τ.μ. δημιουργείται από επιχώσεις, (μπαζώνεται η θαλάσσια έκταση μεταξύ των δύο υπαρχουσών προβλητών κι όχι μόνο). Αυτή η έκταση που ανήκει στον Έλληνα πολίτη, παραχωρείται δωρεάν, και χωρίς καμία κοινωνική συναίνεση, σε ιδιώτες δια ίδιον όφελος.
3.-    Υποβαθμίζεται και απαξιώνεται σκόπιμα τόσο το θαλάσσιο όσο και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, ώστε να δεχθεί ο αναγνώστης οποιαδήποτε παρέμβαση αλλοίωσής τους.
4.-     Διαπιστώνεται ο κίνδυνος της ρύπανσης που θα επέλθει στο θαλάσσιο περιβάλλον, αλλά τον αντιπαρέρχεται, τον ελαχιστοποιεί και αποκρύπτει τους παράγοντες αυτής της ρύπανσης και αποφεύγει επιμελώς να αναγνωρίσει οποιαδήποτε αρνητική επίπτωση στην περιοχή. ΔΕΝ διστάζει να παραποιήσει τη πραγματικότητα, ή από έλλειψη στοιχείων ή από προχειρότητα ή από σκοπιμότητα.
5.-     Αποτελεί μνημείο ατεκμηρίωτων προτάσεων και συμπερασμάτων. Δεν καταφέρνει να περιγράψει ουδεμία εναλλακτική λύση ή έστω πρόταση και μοιάζει σαν να εκτελεί διατεταγμένη υπηρεσία.

Β.-   ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
1.-   Σελίδα 2-2:
            Στην παράγραφο 1 αναφέρεται ότι «Στην πρόταση χωροταξικής διάρθρωσης χρονικών οριζόντων 2005-2020»  του Οργανισμού Ρυμοτομικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας, με χρονολογία Απρίλιος 1997, ο όρμος Πόρτο Ράφτη χαρακτηρίζεται σαν χώρος Ναυταθλητικού Κέντρου Αναψυχής. Η κατασκευή και λειτουργία του έργου, επομένως, υλοποιεί την πρόταση του Ο.Α. «για δημιουργία Ναυταθλητικού Κέντρου στην περιοχή».
Προσβάλλοντας, λοιπόν, βάναυση την κοινή νοημοσύνη, η μελέτη χρησιμοποιεί την πιο πάνω πρόταση, παραχωρεί ένα ασήμαντο μέρος δυτικά για Ναυταθλητικές εγκαταστάσεις και βαφτίζει τη μαρίνα χώρο Ναυταθλητικό και Αναψυχής.

            Επικοινωνήσαμε με τον Καθηγητή του Πάντειου Πανεπιστημίου κ. Παύλο Λουκάκη, που ήταν επικεφαλής της Ομάδας μελέτης που έκανε την «πρόταση χωροταξικής διάρθρωσης χρονικών οριζόντων  2005-2020», και του θέσαμε υπόψη την άποψη του μελετητή της ΜΠΕ που «υλοποιεί» την πρότασή του, και αφού γέλασε εκφράζοντας την έκπληξή του, μας είπε τα εξής: «Με το Ναυταθλητικό Κέντρο που προτείναμε, εννοούσαμε θαλάσσια σπορ (Ιστιοπλοΐα,  θαλάσσιο σκι, γουιντ σερφινγκ) και ό,τιδήποτε άλλο θαλάσσιο άθλημα ήταν δυνατό να αναπτυχθεί και οργανωθεί στη περιοχή. Εννοούσαμε ήπιες εγκαταστάσεις, απαραίτητες για τα θαλάσσια σπορ, αλλά και για την αλιεία. Δεν εννοούσαμε, σε καμιά περίπτωση, κατασκευή μαρίνας η οποία εκφράζει άλλες σκοπιμότητες και προφανώς δεν είναι στο πνεύμα της μελέτης».
2.-   Σελίδα 4-1, τελευταία παράγραφος:
            «Πρέπει να τονισθεί ότι η ΜΠΕ που εκπονήθηκε, είναι προσανατολισμένη στους υπεύθυνους για το έργο (decision makers), και στο κοινό που το αφορά, προκειμένου να βρεθούν λύσεις προστασίας από τις τυχόν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις».
Εδώ, ο κατά παραγγελία  μελετητής, ομολογεί ότι ακολουθεί τη μέθοδο της ελαχιστοποίησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κι όχι τη μεθοδολογία του εάν το έργο, τελικά, επιβαρύνει και κατά πόσο, ποιοτικά και ποσοτικά το περιβάλλον ή όχι.
Σημειωτέον, ότι η τελευταία μέθοδος εφαρμόζεται, κυρίως, σε μία ορθή περιβαλλοντική μελέτη ή ακόμα και μελέτη σκοπιμότητας οιουδήποτε έργου, ενώ η ακολουθούμενη μέθοδος στην προσβαλλόμενη μελέτη ακολουθείται όταν η απόφαση κατασκευής είναι ήδη ειλημμένη και δεδομένη.
Αυτό γίνεται περισσότερο εμφανές και από το γεγονός, ότι ο κατά παραγγελία μελετητής μας δεν τολμά  να προτείνει καμία τροποποίηση της μελέτης του έργου. Πλήρης εξάρτησις από την κατασκευάστρια Εταιρεία.
3.-  Σελίδα 5-5: Περιγραφή των τεχνικών χαρακτηριστικών του έργου. Τελευταία παράγραφος:
«Μεγαλύτερα σκάφη (μέχρι μήκους 50 μέτρων) μπορούν να ελιχθούν στην περιοχή της εισόδου του λιμένα, όπου υπάρχει ευχέρεια ελιγμών».
Για να μπουν και να δέσουν, ήθελε να πει, αλλά το παρέλειψε. Ξεπερνάει με μιάμιση γραμμή ένα τεράστιο πρόβλημα που για πρώτη φορά έρχεται στη δημοσιότητα. Όλοι, μέχρι σήμερα, γνωρίζαμε, ότι το μήκος των σκαφών ελλιμενισμού, δεν θα ξεπερνούσε τα 24 μέτρ5α. Θέτει πρόβλημα πλοίων μέχρι 50 μέτρων! Γιατί; Τι θα πάνε να κάνουν στην είσοδο του λιμένα τα πλοία των 50 μέτρων; Απλούστατα, όλα τα πλοία που θα πλέουν στον Ευβοϊκό, θα μπορούν να ανεφοδιάζονται με καύσιμα. Το πρατήριο υγρών καυσίμων είναι στην είσοδο του Λιμένα. Ίσως να ανεφοδιάζονται με καύσιμα από το Πόρτο Ράφτη και στα νησιά των Κυκλάδων.
4.-   Σελίδα 6-16:
Δημοσιεύει χάρτη οριοθέτησης προστατευομένων περιοχών.
ΠΗΓΗ: Οργανισμός Αθήνας.
Στο χάρτη αυτό φαίνεται καθαρά, ότι ένα τμήμα της μαρίνας εμπίπτει στο προστατευόμενο από την Ενωμένη Ευρώπη τμήμα G9,  που θεωρείται οικότοπος  προτεραιότητας  (μεσογειακά τέλματα), σύμφωνα με την οδηγία 92/43 ΕΟΚ, παράρτημα Ι.
Οι Σύλλογοι του Πόρτο Ράφτη θα προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γι’ αυτή την υπόθεση. Ο μελετητής θεωρεί «εξαιρετικά μικρό»  αυτό το τμήμα αλλά δεν υπολογίζει «πόσο μικρό» είναι, όπως θα έκανε ένας σοβαρός μελετητής.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι με την ίδια οδηγία καταδικάστηκε στο πρόστιμο των 7,5 εκατομμυρίων ημερησίως η Ελλάδα, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τον Κουρουπητό  Χανίων.
5.-   Σελίδα  6-49:
Εδώ ο μελετητής αρχίζει πονηρά να προετοιμάζει τον αναγνώστη ώστε να εξοικειωθεί με την ιδέα, ότι το θαλάσσιο περιβάλλον και οι ακτές του Πόρτο Ράφτη είναι υποβαθμισμένες και άρα οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση είναι δικαιολογημένη.
Πράγματι, σ’ αυτή τη σελίδα αναφέρει, ότι το διαλυμένο οξυγόνο στη θάλασσα, βρίσκεται στα όρια κορεσμού. Η ποσότητα νιτρικών και φωσφορικών αλάτων είναι μικρή και κατά συνέπεια «η περιοχή χαρακτηρίζεται από χαμηλές συγκεντρώσεις θρεπτικών αλάτων». Κατά συνέπεια η θάλασσα αδυνατεί να παράξει ζωική  ή φυτική οργανική ύλη!
Εδώ ο μελετητής δεν οριοθετεί, όπως θα όφειλε, την περιοχή. Αφήνει να αιωρείται ότι μπορεί να είναι η περιοχή του Πόρτο Ράφτη, μπορεί κι όχι.
Εκεί, όμως, που συγκεκριμενοποιεί, είναι όταν αναφέρει στη σελίδα 6-50, τελευταία παράγραφο, που ταυτίζει τις ακτές του Πόρτο Ράφτη με εκείνες του Τουρκολίμανου και του Δασκαλιού σαν ακτές «μέτριας αισθητικής στάθμης», ενώ εκείνες της Λούτσας και της Ραφήνας «φυσικές ακτές υψηλής στάθμης που χρειάζονται προστασία».
6.-    Σελίδα  6-57:
Αναφέρεται εδώ, μία εκτίμηση του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Μαρκοπούλου για το έτος 1996 σε 14.500 άτομα.  Είναι τραγικά ύποπτο και βεβαίως αντιεπιστημονικό και απαράδεκτο, ότι αποσιωπάται το γεγονός του μεγάλου αριθμού των παραθεριστών, οι οποίοι διαμένουν στο Πόρτο Ράφτη, όχι μόνο κατά την θερινή περίοδο, που φθάνουν τα 100.000 άτομα, αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ο αριθμός των οποίων είναι πολλαπλάσιος του πιο πάνω αναφερόμενου.
Εδώ, νομίζει κανείς, ότι η μαρίνα σχεδιάζεται να κατασκευασθεί στο Μαρκόπουλο κι όχι στο Πόρτο Ράφτη!  Στο Πόρτο Ράφτη, νομίζει κανείς, ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι, παρ’ όλον ότι ο ίδιος μελετητής στη σελίδα 6-67 αναφέρει, ότι «η μεγαλύτερη πυκνότητα (358 κάτοικοι ανά τετραγωνικό  χιλιόμετρο) παρατηρείται στη ζώνη του Πόρτο Ράφτη (91003)».
7.-    Σελίδα 7-3: Φάση κατασκευής:
«Η κατασκευή των έργων θα επηρεάσει τη μορφολογία της περιοχής», και αμέσως μετά καταλήγει: «η μεταβολή αυτή δεν κρίνεται σημαντική».
Ο μελετητής εδώ, υποβαθμίζει αβασάνιστα και σκόπιμα, ένα από τα κέραια περιβαλλοντικά προβλήματα που θα δημιουργήσει η ενδεχόμενη κατασκευή της μαρίνας. Δηλαδή, την αλλοίωση του θαλάσσιου και χερσαίου οικοσυστήματος και γενικά τη μορφολογία της περιοχής.
Ο κατά παραγγελία μελετητής,  υποστηρίζει υποκριτικά, ότι η δημιουργία, με επιχώσεις 100.000 μ3,  ενός γηπέδου 27.760 μ2, εκεί που σήμερα είναι θάλασσα, η κατασκευή με σκυρόδεμα, μήκους 825 μέτρων κυματοθραύστη, η κατασκευή σταθερών και πλωτών λιμενοβραχιώνων, η κάλυψη με διάφορα έργα θαλάσσιας ζώνης 85.740 τ.μ. και μιας χερσαίας 35.574 τ.μ. με κτηριολογικές και άλλες κατασκευές ύψους 6,5 μέτρων «δεν θα επιφέρουν σημαντική μεταβολή!!!
Μόνο που, δυστυχώς, για τον μελετητή μας, η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) έχει αντίθετη γνώμη και με την υπ’ αριθ. 308/2000 απόφασή του ανέστειλε την απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης……..  μέχρι  την 6 Δεκεμβρίου 2000, που θα γίνει η συζήτηση ακύρωσής της στο ΣτΕ, ακριβώς επειδή πιστεύει, ότι με τα έργα αυτά θα υπάρξει μη αναστρέψιμη αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
8.-     Σελίδες 7-7,  7-8 και  7-9:
Στις σελίδες αυτές ο μελετητής παραδέχεται ότι θα έχουμε «αυξημένη κίνηση σκαφών» και κατά συνέπεια αύξηση των υγρών και στερεών αποβλήτων που θα εκβάλλονται στο θαλάσσιο περιβάλλον».
Τα υγρά απόβλητα θα είναι, αναπόφευκτα, από τις διαρροές καυσίμων, λιπαντικών ορυκτελαίων, κλπ., καθώς και από τα απόβλητα των μαγειρείων, λουτρών, χημικών τουαλετών, WC, σεντινών και γενικά συσκευών ειδών υγιεινής.
Μας πληροφορεί ότι η απόρριψη λυμάτων στους λιμένες, απαγορεύεται αυστηρά από την Ελληνική Νομοθεσία, χωρίς να μας λέει, όμως, ποιος θα την εφαρμόσει, ούτε ποιος θα εμποδίσει αυτή την απόρριψη,  ιδιαίτερα στην εκτός των ορίων της μαρίνας περιοχή. Δηλαδή, μέσα στο κλειστό κόλπο του Πόρτο Ράφτη, ο οποίος θα μετατραπεί σε υποδοχέα υγρών αποβλήτων του υψηλού τουρισμού.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας ρύπανσης, όπως αποδέχεται ο μελετητής, προέρχεται από τις αντιαποθετικές βαφές, τα γνωστά μουράβια, δηλαδή, τα υφαλοχρώματα με τα οποία επιχρίζονται τα ύφαλα των σκαφών, προκειμένου να μη σχηματίζονται αποθέσεις φυτικών και ζωικών οργανισμών. Οι αποθέσεις αυτές δημιουργούν ισχυρά οξέα που διαβρώνουν τα ύφαλα των πλοίων. Γι’ αυτό τον λόγο, παρ’ όλο που η νομοθεσία προβλέπει τη χρήση των αντιαποθετικών βαφών, και ιδιαίτερα τα ΤΒΤ (tributilin)  στα πλοία μήκους άνω των 25 μέτρων, στη πράξη χρησιμοποιούνται σε όλα τα σκάφη. Δεν μπορεί όμως να ελέγξει κανείς, ποιοι και πόσοι τα χρησιμοποιούν σε σκάφη μικρότερα των 25 μέτρων αφού πωλούνται ελεύθερα στο εμπόριο.
Τα υφαλοχρώματα διαλύονται από τη συνεχή επαφή τους με το νερό, επιβαρύνοντας σοβαρά το θαλάσσιο περιβάλλον. Οι αντιαποθετικές αυτές βαφές, αποτελούνται από οξείδια βαρέων μετάλλων (χαλκού, κασσίτερου, μολύβδου, αρσενικού, κλπ.), τα οποία όταν διαλύονται, καθιζάνουν  στον πυθμένα της θάλασσας, απονεκρώνουν το θαλάσσιο περιβάλλον και είναι καρκινογόνα όταν μεταφέρονται στον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Ο μελετητής αναφέρει ότι μία έρευνα της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Ολλανδίας, διαπίστωσε, ότι 2 γραμμάρια ΤΒΤ διαλυμένα στο νερό, προξενούν ζημιά σε μία πισίνα διαστάσεων 10 χιλιομέτρων Χ 1 χιλιόμετρο Χ 1 χιλιόμετρο. (σελίδα 7-9).
Δηλαδή, κλάσματα του γραμμαρίου μπορούν να απονεκρώσουν όλο τον κόλπο του Πόρτο Ράφτη.
Διαπιστώνοντας το μέγεθος της καταστροφής που μπορούν να προξενήσουν οι αντιαποθετικές βαφές στον κλειστό κόλπο του Πόρτο Ράφτη, ο κατά παραγγελία μελετητής μας, σπεύδει να μας… καθησυχάσει λέγοντας: «από τις αντιαποθετικές βαφές με βάση το ΤΒΤ, δεν αναμένονται προβλήματα στο Πόρτο Ράφτη, αφού τα σκάφη που θα εξυπηρετούνται θα είναι μικρότερα των 25 μέτρων» (σελ. 7-9), λησμονώντας ή αποσιωπώντας σκόπιμα, εκείνα που είπε για τα σκάφη των 50 μέτρων στη σελίδα 5-5 !!
9.-     Σελίδα  7-10:
Η επιβάρυνση, λόγω της λειτουργίας μονάδας τεχνικής υποστήριξης σκαφών η οποία φέρνει πολύ μεγάλους ρύπους, τόσο στο χερσαίο όσο και στο θαλάσσιο περιβάλλον, υποβαθμίζεται και ελαχιστοποιείται αυθαίρετα στην ανάπτυξη του σχετικού θέματος.
Σημειωτέον, ότι τα λύματα αυτά ΔΕΝ είναι συμβατά με τα αστικά που θα αποχετεύονται στο Βιολογικό του Μαρκόπουλου. Δεν μας λέει, όμως, ο μελετητής πως θα γίνεται η αποχέτευση στο Βιολογικό, ποιο είναι το ισοδύναμο ρυπαντό φορτίο της μαρίνας, για να διαπιστώσουμε ΕΑΝ θα είναι δυνατή η αποχέτευση στο Βιολογικό του Μαρκόπουλου, όπου θα αποχετεύουν εκτός από το Πόρτο Ράφτη και το Μαρκόπουλο, τα Καλύβια και ο Κουβαράς.  Υπάρχουν δε σκέψεις να αποχετεύει και το Κορωπί.
10. -    Σελίδα 7-18:
Ίδια σκόπιμη ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων, επισημαίνεται και στο θέμα του θορύβου, λόγω της λειτουργίας των μηχανών των σκαφών. Ο θόρυβος θα είναι μικρός, λέει ο μελετητής.  Και αφού το λέει, έτσι θα είναι, αφού οι μηχανές των σκαφών του λιμένα του Πόρτο Ράφτη θα «είναι μονωμένες»  θα ελλιμενίζονται, δηλαδή, σκάφη με μηχανές special  κατασκευής!!
Το ίδιο υποβαθμίζεται και το τεράστιο πρόβλημα της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων  από και προς τη μαρίνα. Πέντε γραμμές όλες κι όλες, μία απλή αναφορά. Ξεχνάει, όμως, ο μελετητής, ότι στη σελίδα 7-14, ο ίδιος αναφέρει, ότι η κυκλοφορία μόνο για τη μαρίνα, υπολογίζεται σε «60 αναχωρήσεις την ώρα, δηλαδή, ένα όχημα το λεπτό, κατά μέσο όρο καθ’ όλο το έτος».
Εάν αναγάγουμε τη κίνηση στο Καλοκαίρι που θα λειτουργεί η μαρίνα κι όχι με το γνωστό κόλπο του μέσου όρου, το ίδιο κόλπο του μέσου όρου χρησιμοποιούν και στον συντελεστή δόμησης για να τον  βγάλουν 0,20 όταν τα περισσότερα κτήρια έχουν συντελεστή 0,35, κατανοούμε την κυκλοφοριακή συμφόρηση που θα επέλθει στην ήδη ιδιαίτερα σοβαρά επιβαρυμένη κυκλοφοριακά περιοχή αυτή την περίοδο.
11.-   Σελίδα  7-22:
Αναφέρει εδώ η μελέτη, ότι η μαρίνα θα προσφέρει ένα σημαντικό έργο τουριστικής υποδομής στην περιοχή. Αναδεικνύει έτσι το κύριο πρόβλημα. Μπορεί να γίνει τουριστική περιοχή το Πόρτο Ράφτη; Και εάν ναι, ποιος θα το αποφασίσει; Και τι είδους Τουρισμό; Ο δήμαρχος του Μαρκόπουλου, το Λιμενικό Ταμείο ή ο Συνεταιρισμός ΜΑΡΚΟ που προωθούν τη μαρίνα;
Δεν έχουν άποψη οι 100.000 παραθεριστές και μόνιμοι κάτοικοι του Πόρτο Ράφτη; Πότε, τελικά, θα κατανοήσει η Δημοτική Αρχή, ότι το Πόρτο Ράφτη κατοικείται από ανθρώπους οι οποίοι δουλεύουν, παράγουν, ζουν και δεν μπορεί να λειτουργούν πάντα ερήμην αυτού του πληθυσμού, (επειδή δεν ψηφίζουν στο Μαρκόπουλο), με μοναδικό κριτήριο την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων κάποιων επιτήδειων του Μαρκόπουλου.
Γιατί ο Συνεταιρισμός δεν συζήτησε καθόλου την πρόταση του μελετητή του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Μαρκοπούλου, του κ. Προβελέγγιου, για αξιοποίηση της περιουσίας που έχει στη Πούντα με ήπιας μορφής ανάπτυξη; Μπάγκαλοους, κλπ., και θέλουν σώνει και καλά να κάνουν μαρίνα;
Θα πρέπει, τελικά, να κατανοήσουν όλοι ότι το Πόρτο Ράφτη διαθέτει δύο «πλουτοπαραγωγικές» πηγές.  Το ωραιότατο φυσικό τοπίο και την καθαρή θάλασσα.
Χρειάζεται οικιστική αναβάθμιση και κοινωνικές υποδομές. Η περιοχή του Πόρτο Ράφτη, από χρόνια, είναι περιοχή παραθεριστικής κατοικίας και είναι αναφαίρετο δικαίωμα των κατοίκων και οικιστών η διατήρηση της μορφής του οικισμού και η αντίδρασή του στην αλόγιστη τουριστική εκμετάλλευση από ολίγους με τα γνωστά ανά την Ελλάδα δυσμενή μορφολογικά λειτουργικά και κοινωνικά αποτελέσματα.
12.-    Σελίδα 7-24:
Στη παράγραφο Ύδρευση-Αποχέτευση, σκόπιμα αποσιωπάται το στοιχείο της απαιτούμενης ποσότητας νερού και της επίδρασης που θα έχει η υδροδότηση της μαρίνας, στην επάρκεια της κάλυψης των υφιστάμενων σήμερα αναγκών. Προχειρόλογα και στο πόδι, αναφέρεται ότι το απαιτούμενο νερό θα βρεθεί από γεωτρήσεις. Δεν λέει όμως, ούτε που θα γίνουν, ούτε εάν αντέχει άλλη άντληση ο υδροφόρος ορίζοντας, ούτε η αναστάτωση που θα δημιουργηθεί από τις εκσκαφές στον οικισμό. Δεν νομίζω να εννοούν ότι θα γίνουν οι γεωτρήσεις στη Πούντα, αφού με τις εκβαθύνσεις και τις άλλες παρεμβάσεις, όπως η ίδια η μελέτη παραδέχεται, θα έχουμε αφαλάτωση του υδροφόρου ορίζοντα στη περιοχή.
Ήδη, σήμερα, έχουμε έλλειψη νερού τα Καλοκαίρια σε κάποιες περιοχές. Η λειψυδρία θα γίνει το μόνιμο πρόβλημα των κατοίκων και παραθεριστών το Καλοκαίρι.
13.-  Σελίδα  8-14:
Ενδεικτικά και προς κατανόηση του βαθμού σοβαρότητας της μελέτης, αναφέρεται ότι στην παράγραφο 2 αυτής της σελίδας, αναγράφεται ότι η διάθεση των βυθοκορυμάτων (προϊόντα εκβάθυνσης), θα γίνει σε περιοχές όπου το πάχος τους δεν θα είναι μεγαλύτερο από 10- 15 εκ., ενώ στην σελίδα 7-3 αναφέρεται ότι αυτά θα δημιουργήσουν μία έξαρση του θαλάσσιου πυθμένα της τάξης του ενός μέτρου.
14.-   ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ:
Όσο  για τις εκατοντάδες  θέσεις εργασίας που θα δημιουργούσε η κατασκευή της μαρίνας με τις οποίες ο δήμαρχος κ. Κατσίκης σπεκουλάρισε παίζοντας με τον πόνο των σημερινών ανέργων, η ΜΠΕ είναι σαφής. Κατά τη φάση της κατασκευής, οι απασχολούμενοι θα ανέρχονται, περίπου, στα 50 άτομα. Από αυτούς, οι περισσότεροι θα είναι τεχνικοί, τους οποίους η κατασκευάστρια εταιρεία τους έχει σχεδόν μόνιμα.  Όπως π.χ., οι χειριστές των γερανών, των εκσκαφέων των βυθοκόρων, των φορτωτών, των θραυστήρων, κλπ.
Στη φάση λειτουργίας, το μόνιμο προσωπικό διοίκησης και λειτουργίας της μαρίνας, θα ανέρχεται στα 36 άτομα. Μέσα σ’ αυτά συμπεριλαμβάνεται το Διευθυντικό προσωπικό, η γραμματεία, οι μηχανικοί συντήρησης, οι υπάλληλοι ασφάλειας, οι υπάλληλοι τροφοδοσίας. Εκείνους που ενδεχομένως να προσλάβουν από το Μαρκόπουλο, χωρίς να είναι δεσμευμένοι να το κάνουν, θα είναι οι φύλακες και οι υπάλληλοι καθαριότητας.  Πέντε (5) τον αριθμό οι πρώτοι και τέσσερεις (4) οι δεύτεροι.  Μη ξεχνάμε τις υποσχέσεις για θέσεις εργασίας της κατασκευάστριας  ΧΟΧΤΙΦ του αεροδρομίου των Σπάτων. Πόσες προσδοκίες, προσμονές και υποσχέσεις διαψεύσθηκαν τότε!!
Αν υποθέσουμε ότι θα βολευτούν, τι θα κάνουν οι 30 οικογένειες που ζουν από την αλιεία σήμερα στο Πόρτο Ράφτη; Την κραυγή αγωνίας που εκφράζουν μέσα από το Σύλλογό τους οι επαγγελματίες ψαράδες, δεν την λαμβάνουν  υπόψη;
15.-   Από το 1997, όταν άρχισε να προωθείται πιο συγκεκριμένα το πρόβλημα της μαρίνας στο Πόρτο Ράφτη, εμείς είχαμε εκφράσει δημόσια την αντίθεσή μας επειδή υποστηρίζαμε ότι ο κόλπος του ανατολικούς ανέμους, οι οποίοι δυσκολεύουν την ανανέωση και τον αυτό-καθαρισμό των υδάτων. Η προσθήκη λιμενοβραχιώνων που χρειάζεται μία μαρίνα, θα επιδείνωνε αυτή την κατάσταση.
Οι απόψεις αυτές είναι διατυπωμένες γραπτά στην Εφημερίδα «Πόρτο Ράφτη το Λιμάνι της Μεσογαίας».
Έρχεται, σήμερα, ο κ. Ρούσσος ΖΟΜΠΑΝΑΚΗΣ, μελετητής του έργου της μαρίνας, να μας πληροφορήσει ότι εκπόνησε μελέτη για…..   ότι «Συγκεκριμένα, οι βόρειοι και ανατολικοί άνεμοι περιορίζουν τον αυτό-καθαρισμό της μαρίνας, οι δυτικοί και νότιοι τον ενισχύουν». (η υπογράμμιση δική μας).  Παράγραφος 4-2 «ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΡΕΥΜΑΤΩΝ».  Η μελέτη αυτή επισυνάπτεται ως παράρτημα της ΜΠΕ, γι’ αυτό και την μνημονεύουμε.
Ο μελετητής των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στην σελίδα 7-11 αναφέρει: «Οι βόρειοι και ανατολικοί άνεμοι είναι οι κυριαρχούντες άνεμοι σε ετήσια βάση και αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των ανέμων της καλοκαιρινής περιόδου, (η υπογράμμιση δική μας).
Είναι απλός συλλογισμός: Αφού οι βόρειοι και ανατολικοί άνεμοι αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία και αφού οι άνεμοι αυτοί περιορίζουν τον αυτό-καθαρισμό της μαρίνας, άρα η παρεμβολή της μαρίνας με λιμενοβραχίωνες, σκάφη, κλπ., θα επιδεινώσει την κατάσταση αυτό-καθαρισμού και ανανέωσης των υδάτων. Θα υποβαθμίσει και θα ρυπάνει όχι μόνο το θαλάσσιο περιβάλλον της μαρίνας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής του κόλπου.
Τα συμπεράσματα αυτά, αυτή τη φορά, δεν είναι δικές μας εκτιμήσεις, αλλά συμπεράσματα που συνάγονται αβίαστα από τις εκτιμήσεις των παραπάνω αναφερομένων μελετητών.
Οι επικρατούσες ανωτέρω κλιματολογικές συνθήκες αποτελούν τα βασικά αρνητικά στοιχεία που διδάσκονται οι πρωτοετείς προς το αντικείμενο φοιτητές, όταν καλούνται να επιλέξουν την τοποθεσία εγκατάστασης παρόμοιων έργων. Αποτελούν τα βασικά στοιχεία απόρριψης της τοποθεσίας, εκτός και εάν το θαλάσσιο περιβάλλον είναι ήδη υποβαθμισμένο, με υψηλό δείκτη ρύπανσης.
Να, γιατί οι μελετητές της ΜΠΕ στη σελίδα 6-49 ψευδώς και προκλητικά ταυτίζουν τις ακτές του Πόρτο Ράφτη με αυτές του Τουρκολίμανου!!!
Επειδή, όμως, αυτή η μελέτη είναι προϊόν κατά παραγγελία,  οι μελετητές, για να αποδείξουν τα αναπόδεικτα, ατεκμηρίωτα, αυτό-αναιρούνται όταν καταλήγουν αυθαίρετα και αξιωματικά, ότι «Δεν αναμένεται, επομένως, επιβάρυνση της ακτής του Πόρτο Ράφτη από τη λειτουργία της μαρίνας», αφού υπολογίσανε την ανανέωση του νερού σε 8 ημέρες για τον κόλπο του Πόρτο Ράφτη και σε 0,5 ημέρες (!!) για τα νερά της μαρίνας!!  Δεν μας λένε, όμως, ούτε πως τα υπολογίσανε, ούτε με ποια μέθοδο.  Παραδέχονται, όμως, ότι το μικρό αυτό διάστημα, δεν είναι αξιόπιστο για συμπεράσματα. Κι όμως τα βγάζουν!!!
Μας κάνουν, όμως μία «παραχώρηση». Για την περαιτέρω διευκόλυνση της ανανέωσης του νερού της μαρίνας (αν και… δεν χρειάζεται), «προτείνεται η διάνοιξη εγκάρσιων διαμπερών οπών στο ανατολικό μέρος του μόλου της. Οι οπές θα πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 50 μέτρα και να έχουν διάμετρο τουλάχιστον 2 μέτρα».  Οι οπές αυτές, κοινώς τρύπες, θα κάνουν πραγματικά μία μεγάλη τρύπα στο νερό!!
16.-   Σελίδα  5-4:
Για να δικαιολογήσει την ορθότητα της κατασκευής της μαρίνας στον κόλπο του Πόρτο Ράφτη, ο μελετητής, φθάνει στο σημείο να διαγράφει από τον χάρτη ολόκληρες περιοχές και λιμάνια, να αντιφάσκει με τον εαυτό του, να παραποιεί την πραγματικότητα, αρκεί να δώσει σοβαροφάνεια και να περάσει τις τελικές απόψεις, σύμφωνα με τις εντολές του εργοδότη του, ότι δηλαδή, ΔΕΝ θα έχουμε αρνητική επίπτωση.
Υποστηρίζει, λοιπόν, σε αυτή την σελίδα, αυθαίρετα ύποπτα, για να προδιαθέσει θετικά τον αναγνώστη για το έργο, ότι δεν υπάρχουν βόρειοι άνεμοι κι ότι «ο όρμος είναι φυσικά προστατευόμενος από τους βόρειους, κυρίως, ανέμους» κι ότι «δεν υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή Λιμάνι που να παρέχει ασφάλεια πρόσδεσης στα σκάφη».
Για τους βόρειους και ανατολικούς ανέμους, αναφερθήκαμε παραπάνω. Οι ίδιοι μελετητές μιλάνε για κυματισμό μέσου όρου 2 μέτρων! (σελ. 6-53).  Ο κυματισμός αυτός μετρήθηκε στην είσοδο του λιμένα.  Έχει, όμως, κάθετη διεύθυνση προς τον ανατολικό μόλο της μαρίνας, όπου έχουμε στένεμα της ροής του ρεύματος και εκβάθυνση. Ίσως να έχουμε σ’ αυτό το σημείο μεγαλύτερους κυματισμούς.  Θα προσθέσουμε εδώ, μόνο, ότι ο ίδιος μελετητής, στη σελίδα 6-54 μιλάει για τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργούν στα σκάφη οι βόρειοι και βορειο-ανατολικοί άνεμοι και ιδιαίτερα για τις δυνάμεις που «αυτοί οι άνεμοι εξασκούν στα έξαλα τμήματα των σκαφών».  Όσο για την μελετητής ΔΕΝ γνωρίζει κατά ποια πλευρά πέφτει το Πόρτο Ράφτη.  Διότι αν το γνώριζε, θα ήξερε ότι βρίσκεται στο μέσον μεταξύ  Ραφήνας και της OLYMPIC MARINES 1000 σκαφών του Λαυρίου.
17.-   Σελίδα  6-12,  3η  παράγραφος από το τέλος:
Εδώ φαίνεται σαν να μην επισκέφθηκε  ποτέ το Πόρτο Ράφτη ο μελετητής.  Αναφέρει, ότι το λιμάνι του Πόρτο Ράφτη σήμερα, είναι εμπορικό και ότι «υπάρχουν δύο προβλήτες που χρησιμοποιούνται σήμερα για φόρτωση και εκφόρτωση εμπορευμάτων».
Μόνο που δεν αναφέρει τι είδους εμπορεύματα φορτώνονται και ξεφορτώνονται σήμερα στο λιμάνι!  Μήπως αναφέρεται στον αμμολήπτη; Αυτό το καράβι θα πρέπει να αδειάσει την γωνιά του Λιμανιού και να παραδοθεί το Λιμάνι ελεύθερο και αναβαθμισμένο στους κατοίκους, τους παραθεριστές και στους λουόμενους.
Δεν είναι τόσο αθώα, όμως, η αναφορά του μελετητή σε εμπορικό λιμάνι. Δεν νομίζουμε, ότι δεν γνωρίζει, ότι ο αποχαρακτηρισμός του εμπορικού λιμανιού έχει λήξει από χρόνια από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Αποτελεί ενορχηστρωμένο σχέδιο που επικαλείται σαν απειλή και ο δήμαρχος κ. Κατσίκης, εάν δεν δεχθούμε την κατασκευή της μαρίνας.
            Τέλος, ένας από τους βασικούς λόγους στον οποίο αναφέρονται οι λάτρεις της μαρίνας, μαζί τους και οι μελετητές των ΜΠΕ, για να δικαιολογήσουν την επιλογή της κατασκευής της μαρίνας στο Πόρτο Ράφτη, είναι η έλλειψη θέσεων ελλιμενισμού που δημιουργείται μετά την κατασκευή του νέου Αεροδρομίου στα Σπάτα.
Δεν παρουσιάζουν, όμως, καμιά μελέτη που να αποδεικνύει του λόγου το αληθές της παραπάνω απόψεως.
Όπως συνήθως, η Χώρα αυτή, αναπόδεικτα και επιπόλαια, πολλές φορές, εκφράζονται οι επιθυμίες μας ως πραγματικότητα.
Η μόνη μελέτη που υπάρχει αυτή τη στιγμή για τις ανάγκες θέσεων ελλιμενισμού που έγινε σε εθνική κλίμακα, για λογαριασμό του ΕΟΤ, είναι εκείνη της επιστημονικής ομάδας που είχε επικεφαλή τον καθηγητή του ΕΜΠ  κ. Μουτζούρη, και που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα το ΒΗΜΑ, με τίτλο «Ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Λιμένων Αναψυχής»  στις 10-10-1999.
 Η μελέτη της ομάδας του κ. Μουτζούρη, βασίζεται στην αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών. «Η συνολική δυναμικότητα των υπαρχόντων και υπό κατασκευή Λιμένων σκαφών αναψυχής είναι 15.000 θέσεων, όταν ο αριθμός των σκαφών δεν υπερβαίνει τις 18.000».  Για τον λόγο αυτό εξήγησε ο κ. Μουτζούρης «απαιτείται μεγαλύτερη αυτό-συγκράτηση στη χορήγηση εγκρίσεων, ακόμα κι αν οι πιέσεις, πολιτικές ή άλλες, είναι ανυπόφορες».  Και σημειώνει ο κ. Μουτζούρης στην εν λόγω Εφημερίδα, «προτείνουμε την κατασκευή νέων Λιμένων για σκάφη αναψυχής, εφόσον αποδεδειγμένα απαιτείται η δημιουργία τους κι όταν αποδεικνύεται ότι φθηνότερες και φιλικότερες προς το περιβάλλον λύσεις δεν υπάρχουν».
  Ο κ. Μουτζούρης επισκέφθηκε το Πόρτο Ράφτη. Θεωρεί ζημιογόνα για την περιοχή την κατασκευή της μαρίνας και δεν την συμπεριλαμβάνει στις προτάσεις του.
  Εμείς, απ’ την πρώτη στιγμή που παρουσιάστηκε το πρόβλημα της κατασκευής της μαρίνας, υποστηρίξαμε, ότι ΠΡΙΝ την ανάθεση του έργου και φυσικά ΠΡΙΝ από την έγκριση της άδειας χωροθέτησης, με βάση προμελέτη, θα έπρεπε να ανατεθεί σε σοβαρό Γραφείο, εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, της οποίας τη δαπάνη θα αναλάμβανε ο Δήμος Μαρκοπούλου. Με τη θέση μας αυτή συμφωνούσε και το ΤΕΕ, και την εξέφρασε μέσω του Προέδρου του κ. Λιάσκα, σε επιστολή προς τον υπογράφοντα, (12-11-1997).
 Δυστυχώς δεν εισακουσθήκαμε. Το αποτέλεσμα ήταν να φθάσουμε στην εν λόγω Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που φέρνει στο προσκήνιο, για μία ακόμα φορά, το έλλειμμα του  θεσμικού πλαισίου, όσον αφορά την ανάθεση των ΜΠΕ στις ίδιες τις κατασκευάστριες εταιρείες που αναλαμβάνουν την υλοποίηση του έργου.
 Έτσι, οι ΜΠΕ, πολλές φορές, χάνουν την αξιοπιστία τους, ευτελίζονται, γίνονται πλημμελείς και συνένοχες στην καταστροφή του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος.
  Στην εν λόγω ΜΠΕ, εκτός από την αξιοπρέπεια και το ήθος, πλήττεται και το επιστημονικό κύρος των μελετητών.
  Ακρωτηριάζεται η πνευματική ελευθερία και ανακύπτει αβίαστα το ερώτημα:  Πόσο ελεύθεροι είναι αλήθεια οι «Ελεύθεροι Επαγγελματίες» στην εποχή της λατρείας των αγορών και του χρήματος;
Πόρτο Ράφτη  Σεπτέμβριος 2000
Για τη Συντονιστική Επιτροπή κατά της μαρίνας και
την Ομοσπονδία Συλλόγων Πόρτο Ράφτη Αττικής (ΟΣΠΑ)
Χρήστος Ν. Κωτούλας
Μηχανολόγος Υγειονολόγος Μηχανικός


Σημείωση: Τη ΜΠΕ για τη μαρίνα στο Πόρτο Ράφτη εκπόνησε η Εταιρεία INVECO  A.E.