Καινούργια κατάσταση στην παράκτια ζώνη

Φύλλο  18   Ιανουάριος-Φεβρουάριος  2005

Καινούργια κατάσταση στην παράκτια ζώνη

            Από την ανακοίνωση που υπογράφεται από τον Διοικητή της Λιμενικής Αρχής στο Πόρτο Ράφτη, Υποπ/ρχο Γεώργιο Μελά, φαίνεται καθαρά, ότι αλλάζει η κατάσταση στην παράκτια ζώνη όσον αφορά τη διαχείριση ελλιμενισμού και αγκυροβολίας των σκαφών.

            Μέχρι σήμερα ήταν οι Ναυταθλητικοί Όμιλοι που είχαν την ευθύνη αυτής της διαχείρισης. Από τούδε και στο εξής αυτή η ευθύνη περνάει στη Λιμενική Αρχή σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία με την οποία είχε την καλοσύνη να μας να μας εφοδιάσει το Λιμεναρχείο Μαρκοπούλου στο Πόρτο Ράφτη. Με αυτό τον τρόπο το Λιμενικό Ταμείο υπολογίζει να έχει περισσότερα έσοδα και δεν μπορεί παρά να είναι έτσι.

            Χρειάζεται, όμως, να επισημανθούν ορισμένα προβλήματα από τη λύση των οποίων εξαρτάται, κατά τη γνώμη μας, η επιτυχία του εγχειρήματος.

            Η καταγραφή, ο έλεγχος και η είσπραξη των λιμενικών τελών είναι ένα βασικό πρόβλημα.  Βασικότερο, όμως, από όλα είναι η ποσοτική και ποιοτική επιβάρυνση του θαλάσσιου περιβάλλοντος από την παρουσία των σκαφών.

            Η μεγαλύτερη επανάσταση του εικοστού αιώνα ήταν η μαζική παραγωγή οχημάτων με κίνηση βασισμένη στα υγρά καύσιμα, του πετρελαίου και των παραγώγων του. Το ΙΧ αυτοκίνητο έγινε το βασικό μέσο μεταφοράς και διευκόλυνσης της ζωής μας.

            Ταυτόχρονα όμως, γέμισε και τους δρόμους των πόλεων, δημιούργησε το κυκλοφοριακό χάος και τον  εφιάλτη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και συνέβαλε ουσιαστικά στην εμφάνιση του φαινομένου του θερμοκηπίου, τη μεγαλύτερη απειλή για τη ζωή των μελλοντικών γενεών.

            Όπως, όμως, δεν μπορούμε να ζήσουμε πια χωρίς αυτοκίνητο, έτσι δεν μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς τα σκάφη μας, είτε είναι επαγγελματικά είτε ερασιτεχνικά!

            Και τα σκάφη, όμως, επιβαρύνουν το περιβάλλον. Ιδιαίτερα το θαλάσσιο περιβάλλον, από την καύση και τις διαρροές καυσίμων, λιπαντικών, ορυκτελαίων, στερεών και υγρών αποβλήτων, από τα απόβλητα των σεντινών, των λουτρών, των μαγειρείων, το πλύσιμο των μηχανών, ανάλογα με το μέγεθος των σκαφών, κλπ. Από τα υφαλοχρώματα που επιχρίζονται τα ύφαλα των σκαφών, τα γνωστά μουράβια. Οι αντιαποθετικές αυτές βαφές εμπεριέχουν οξείδια βαρέων μετάλλων όπως χαλκού, κασσίτερου, μολύβδου, αρσενικού, κλπ, τα οποία όταν διαλύονται, καθιζάνουν στον πυθμένα της θάλασσας, απονεκρώνουν τον βυθό και είναι καρκινογόνα όταν μεταφέρονται στον άνθρωπο μέσω της τροφικής αλυσίδας.

            Για την ελαχιστοποίηση των αρνητικών αυτών επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον από τα σκάφη υπάρχει νομοθεσία που επιβάλλει έλεγχο, είτε από το Λιμεναρχείο είτε από το Λιμενικό Ταμείο είτε από τις Ασφαλιστικές εταιρείες. Είναι έτοιμοι οι φορείς που θα αναλάβουν τη διαχείριση, γι’ αυτούς τους ελέγχους;

            Ένας οποιοσδήποτε υποδοχέας υγρών αποβλήτων, είτε αυτός είναι ποταμός είτε λίμνη είτε θάλασσα έχει έναν βαθμό αυτοκαθαρισμού ανάλογα με την ποσότητα του διαλυμένου οξυγόνου που εμπεριέχει. Η ποσότητα του οξυγόνου εξαρτάται από τη φυσική θέση του υποδοχέα, στην περίπτωσή μας (εάν είναι κλειστός ή όχι ο κόλπος), από τους ανέμους που επικρατούν, από τον κυματισμό, κλπ.

            Ο κόλπος του Πόρτο Ράφτη, όπως απέδειξε η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και για την επιχειρούμενη κατασκευή της μαρίνας πριν μία 5ετία, είναι εκτεθειμένος στους βόρειους και βορειοανατολικούς ανέμους οι οποίοι είναι και οι επικρατέστεροι. Οι Β και ΒΑ όμως άνεμοι, όπως αποδέχεται η εν λόγω μελέτη δυσχεραίνουν τον αυτοκαθαρισμό των υδάτων.

            Αυτός ήταν ένας από τους βασικούς λόγους απόρριψης της κατασκευής της μαρίνας από την Νομαρχία Ανατολικής Αττικής. Η κατασκευή της μαρίνας, η παρεμβολή λιμενοβραχιόνων, κρασπέδων και η παρουσία εκατοντάδων σκαφών θα δυσχέραινε επιπλέον τον αυτοκαθαρισμό με αποτέλεσμα ο κόλπος του Πόρτο Ράφτη να μετατραπεί σε βούρκο. Γι’ αυτό η μαρίνα απετράπη.

            Εκείνες οι μελέτες προβλέπανε τον ελλιμενισμό 160 σκαφών στη λιμενολεκάνη του Αγίου Νικολάου, μήκους μικρότερου των 6 μέτρων.

            Θα ήταν ενδιαφέρον να μας πει το Λιμεναρχείο ή το Λιμενικό Ταμείο πόσα είναι τα σκάφη που ελλιμενίζονται σήμερα σε αυτή τη λιμενολεκάνη και πόσα προβλέπονται με την καινούργια διαχείριση να ελλιμενισθούν και με βάση ποια μελέτη θα καθορισθούν οι θέσεις ελλιμενισμού και αγκυροβολίας.

            Το ίδιο θα πρέπει να γνωρίζουμε για τον αριθμό των σκαφών που μπορούν να ελλιμενισθούν στο λιμενίσκο κοντά στο Βουρκάδι, μπροστά στην ΚΥΑΝΗ ΑΚΤΗ κι οπουδήποτε αλλού είναι δυνατό με τη λιγότερη περιβαλλοντικά επιβάρυνση του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

            Ο νέος διοικητής του Λιμενικού Τμήματος στο Πόρτο Ράφτη κ. Γεώργιος Μελάς, φαίνεται ότι είναι αποφασισμένος να βάλει μία τάξη, ένα νοικοκύρεμα στην παράκτια ζώνη όσον αφορά τον ελλιμενισμό και την αγκυροβολία.

            Η ΟΣΠΑ θα είναι στο πλευρό του, αρκεί αυτό το «νοικοκύρεμα» να μην γίνει στα τυφλά!!!

            Η ΟΣΠΑ, γι’ αυτό το «νοικοκύρεμα» προσπαθεί να βρει λύσεις και να κάνει εποικοδομητικές προτάσεις στους υπεύθυνους ώστε να βάλουμε μία τάξη αλλά και να περιορίσουμε ή και να εξαλείψουμε, εάν είναι δυνατόν, την περιβαλλοντική θαλάσσια βλάβη από τον ελλιμενισμό των σκαφών.

            Όπως προσπαθήσαμε να αποδείξουμε σε αυτό το άρθρο για την σωστή τακτοποίηση των σκαφών στον κόλπο, χρειάζεται μελέτη ολόκληρης της περιοχής. Αυτή η εμμονή, μας έφερε απέναντι σε ορισμένους Ναυταθλητικούς Ομίλους.

            Επί πέντε χρόνια προσπαθούσαμε να βρούμε έναν αξιόπιστο φορέα που θα μπορούσε να κάνει αυτή τη μελέτη. Τελικά, τον βρήκαμε στο Υπουργείο Ανάπτυξης, στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.

            Πέρσι τον Φεβρουάριο, έναν χρόνο πριν, παρουσιάσαμε στην κοπή της πίττας της ΟΣΠΑ στο Ξενοδοχείο ΚΥΑΝΗ ΑΚΤΗ, την πρόταση για την ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΠΟΡΤΟ ΡΑΦΤΗ, εκ μέρους οκτώ επιστημόνων του ΕΛΚΕΘΕ, για την υπόδειξη εκείνων των σημείων του κόλπου όπου θα μπορούσαν να ελλιμενισθούν στα σκάφη με τη λιγότερη δυνατή περιβαλλοντική επιβάρυνση. Η δαπάνη της μελέτης μικρή, 30.000 ευρώ.

            Ομόφωνα η Δημοτική Αρχή δέχθηκε την πρόταση, πέρασε στον προϋπολογισμό του 2004 το κόστος της δαπάνης, αλλά για άγνωστο λόγο δεν έγινε τίποτα μέχρι σήμερα. Όχι μόνο. Στον προϋπολογισμό του Δήμου για το 2005 το κονδύλι των 30.000 δεν εμφανίζεται.

            Πιστεύουμε, ότι οι αρμόδιοι της νέας διαχείρισης της παράκτιας ζώνης, εάν θέλουν να κάνουν μία σωστή δουλειά, δεν μπορούν παρά να αρχίσουν από την πραγματοποίηση αυτής της μελέτης. Διαφορετικά θα οδηγηθούν σε αδιέξοδα.